jälkikirjoitus | post scriptum

2020 rok postanowiłem zakończyć jakże optymistyczną książką Tony'ego Judta Źle ma się kraj. Rozprawa o naszych współczesnych bolączkach  ( Ill Fares The Land: A Treatise on our Present Discontents  w przekładzie Pawła Lipszyca). Książką optymistyczną jak cały ten 2020 rok. Publikacja ta jest jednak ze wszech miar godną polecenia tym, których interesują kwestie polityk publicznych -- czy w ogóle Polityki przez duże "P". Nie tyle jednak w sensie jej skali, co jej jakości. Tony Judt stawia bowiem pytania, od których stawiania już się trochę odzwyczailiśmy. Jego rozważania w dużej części dotyczą kwestii ekonomicznych, ale jest to ekonomia w stylu Tomáša Sedláčka, o którego książce Ekonomia dobra i zła. W poszukiwaniu istoty ekonomii od Gilgamesza do Wall Street pisałem ponad dwa lata temu, że: wkłada do naszego codziennego myślenia o ekonomii perspektywę, od której (...) odeszliśmy na rzecz wskaźników i wzorów ( szkiełka i oka ). Ekonometria skutecznie wypiera z myślenia o e...

Maj 1945 r. to zakończenie europejskiej odsłony działań wojennych w ramach II wojny światowej (pamiętamy, że na tzw. Dalekim Wschodzie działania zbrojne potrwają jeszcze kilka miesięcy, prawda?). Warszawa, wskutek działań niemieckiego okupanta, zostaje w znacznej części zniszczona. Zniszczonych zostaje również kilka innych ważnych miast, które po 1945 r. znalazły się w granicach Polski, choć tylko stolica pada ofiarą tak perfidnego i systematycznego procesu niszczenia tkanki materialnej miasta w takiej skali. Rozpoczyna się długi czas jej odbudowy, zaś skutki podjętych wówczas decyzji architektoniczno-urbanistycznych mieszkańcy stolicy, jak również odwiedzający ją goście z Polski i zagranicy, odczuwają do dzisiaj. To mniej więcej tyle w ramach long story short , którą wszyscy (?) dość dobrze znamy. Pomijając przy tym wszystko, co w tej historii jest najciekawsze, czyli m.in. pytania o to kto , dlaczego , w jakim celu oraz w jaki sposób . Na szczęście od dłuższego czasu otrzymujemy od ...

Jak usłyszeliśmy prawie rok temu w niesamowicie ważnym (powiem nawet więcej -- historycznym) przemówieniu Mariana Turskiego: Auschwitz nie spadło z nieba . Do Auschwitz niemieckie władze oraz niemieckie społeczeństwo dochodziło. O tym dochodzeniu (o rozwoju zbrodniczych działań) pisał m.in. Timothy Snyder w przytaczanej tu nie tak dawno pracy Czarna ziemia. Holokaust jako ostrzeżenie (polecam!). Ciekawą perspektywę badawczą w tym zakresie prezentują również dwaj naukowcy -- historyk Sönke Neitzel oraz psycholog społeczny Harald Welzer -- w pracy  Żołnierze. Protokoły walk, zabijania i umierania  (niem. Soldaten: Protokolle vom Kämpfen, Töten und Sterben ). Całość pracy została zbudowana na materiałach będących wynikiem funkcjonowania tzw. obozów podsłuchowych (m.in. obozu w Trent Park ), w których przy użyciu podsłuchów zdobywano informacje od przebywających tam, wziętych do niewoli niemieckich żołnierzy (w tym wysokich rangą oficerów Wehrmachtu oraz -- w mniejszym zakresie -...

W ostatnim czasie udało mi się dopiąć duży projekt, nad którym stosunkowo długo pracowałem, dlatego mogłem pozwolić sobie na nieco więcej czytania -- co nie oznacza, że miałem też więcej sił (albo wystarczająco dużo czasu...) na pisanie o przeczytanych książkach. A w kolejce na notatkę czekają książka Grzegorza Piątka Najlepsze miasto świata oraz praca Sönke Neitzela i Haralda Welzera Żołnierze. Protokoły walk, zabijania i umierania . Po obie z różnych powodów warto sięgnąć, dlatego mam nadzieję, że "ogarnę temat". A tymczasem kilka słów o debiucie książkowym (i to jakim!) Joanny Gierak-Onoszko  27 śmierci Toby'ego Obeda . Nagroda Literacka "Nike" od czytelników w 2020 r. [ 1 ] to wysoko postawiona poprzeczka na starcie. 27 śmierci Toby'ego Obeda to książka szczera i brutalna. Autorka w żaden sposób nie oszczędza P.T. Czytelnikowi / Czytelniczce opisów przestępstw dokonywanych na dzieciach i młodzieży, pochodzących z rodzin Pierwszych Narodów , Inuitów i...